Beacon YourWay: Kościół świętego Jana – obecnie Centrum świętego Jana. Przestrzeń koncertowo – widowiskowa, wystawiennicza i muzealna. www.nck.org.pl www.centrumswjana.pl

Pochodzący z czternastego wieku gotycki kościół świętego Jana, do końca drugiej wojny światowej pełnił funkcje sakralne i był bogato wyposażony w dzieła sztuki ufundowane przez liczne bractwa i fundacje cechowe oraz donatorów świeckich i duchownych. Obecnie obiekt pełni funkcje: koncertowo-widowiskową, wystawienniczą i muzealną. Większość wyposażenia pochodzi z okresu tysiąc pięćset pięćdziesiąt dziewięć – tysiąc dziewięćset czterdzieści pięć, czyli z czasów, gdy kościół był świątynią protestancką. Do najważniejszych zabytków ruchomego wyposażenia wnętrza należały: kamienny ołtarz główny wzniesiony przez Abrahama van den Blocke, nagrobek Nathanaela Schrödera, wielkie organy oraz organy boczne umieszczone w transepcie północnym, ambona, empora południowa, kaplica chrzcielna. Ponadto liczne, bogato dekorowane kaplice cechów: bursztyniarzy, snycerzy, piekarzy, kramarzy, straganiarzy czy żeglarzy oraz epitafia i obrazy. Zachowanymi średniowiecznymi zabytkami, które stanowiły wyposażenie świątyni katolickiej są Grupa Ukrzyżowania, stalle gotyckie oraz rzeźby świętej Katarzyny i Michała Archanioła. W latach tysiąc dziewięćset czterdzieści trzy – tysiąc dziewięćset czterdzieści cztery niemieccy konserwatorzy dokładnie zadokumentowali zabytkowe wyposażenie kościoła i ewakuowali je do obiektów sakralnych w okolicach Gdańska. Dzięki temu większość zabytków przetrwała pożogę wojenną, choć sam kościół uległ znacznym zniszczeniom. Kościół świętego Jana do tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego pierwszego roku nie był użytkowany i należał do Skarbu Państwa. We wspomnianym roku zabytek przekazano Archidiecezji Gdańskiej Kościoła Rzymskokatolickiego. Cztery lata później Archidiecezja zawarła z Nadbałtyckim Centrum Kultury w Gdańsku umowę użyczenia kościoła świętego Jana na okres pięćdziesięciu lat – w celu jego odbudowy i konserwacji oraz adaptacji na centrum kultury. Od tego czasu w kościele prowadzono prace konserwatorsko-remontowe i adaptacyjne. Najbardziej intensywne prace były realizowane w ramach projektów dofinansowanych z funduszy europejskich pn.: „Rewaloryzacja i adaptacja kościoła Świętego Jana w Gdańsku na Centrum Świętego Jana – Etap Pierwszy i Drugi”. Po zakończeniu prac konserwatorskich we wnętrzu kościoła, po blisko siedemdziesięciu latach od zakończenia wojny, zaczęły powracać na swoje historyczne miejsca bezcenne zabytki. Wiele obiektów poświęconych jest postaciom związanym z historią kościoła zarówno duchownym – pastorzy Jan Hutzingus, Jan Jakub Cramer, jak i świeckim – Tomasz Movius, Zachariasz Zappio, Nathanael Schröder. Zapraszamy do zapoznania się z kolekcją oryginalnych, świętojańskich dzieł sztuki sakralnej od piętnastego do osiemnastego wieku. Uwaga : w części prezbiterium i transeptu, gdzie znajdują się zabytki, na posadzce umieszczone są oryginalne płyty nagrobne. Wyczujecie je Państwo pod stopami, bowiem chodzicie po nich zwiedzając kościół. Proszę zwrócić uwagę, że niektóre płyty wystają do wysokości 1,5 cm. Iwona Berent Kierownik Działu Opieki nad Zabytkami Nadbałtyckie Centrum Kultury